woensdag 8 juli 2009

Kleuterkamp

Onze kinderen van drie en vier zitten een hele week op kamp. Eigenlijk is het gewoon een soort van veredelde kleuterschool waar een hele week rond een bepaald thema wordt gespeeld en geknutseld. Dat is een goed concept voor ouders die gedurende de schoolvakantie moeten werken of die zo'n kamp gewoon een goeie manier vinden om hun kinderen een creatieve en sociale dagvulling te bezorgen.

In verschillende kranten werd er over deze kampen bericht, omdat het concept heel erg in de lift zit. Het is op zich nauwelijks nieuws te noemen, want rond het probleem van kinderopvang is altijd veel te doen. Eerder dan de nieuwswaarde, was de strekking van de artikelen interessant. De boodschap was duidelijk een vingerwijzing naar tweeverdienende ouders die geen tijd (over) hebben voor de opvang (opvoeding) van hun kinderen. Daarom werd er ook over 'kampen' gesproken, terwijl er geen overnachtingen of andere 'kamp'-rituelen bij te pas komen.

Tot zover weer het gehalte aan 'serieux' van onze (kwaliteits-)pers... Men vraagt zich trouwens af of de redacties niet met opzet suggestief en provocatief schrijven, om meer mensen naar de internetdiscussies te lokken, wat hen extra advertentie-klikken oplevert. Ook het kleuterkampartikel kon een heel aantal lezers in de pen lokken.

De reacties van de lezers zijn voorspelbaar, maar toch de moeite om te bekijken. Heel wat ouders trokken in het verweer tegen de licht-verholen aanklacht van het artikel en stellen dat zo'n 'kamp' voor hun kinderen juist leuk is en er geen praktische alternatieven zijn voor zomerse kinderopvang. Anderen doen er nog een schepje bovenop en beschuldigen ouders hun kinderen liever 'uit te besteden' om hun tijd te kunnen besteden aan carriere en geldbejag.

Daarom is het wel goed van de krant erover te publiceren; er blijkt immers heel wat 'maatschappelijke relevantie' in dit onderwerp schuil te gaan. Het fenomeen van de kleuterkampen is echter slechts een topje van een ijsberg. Bovendien is het slechts een van de meer aangename antwoorden op vraagstukken die worden veroorzaakt door tal van maatschappelijke veranderingen, die allemaal hun weerslag hebben op het gezin, de samenstelling ervan en de verschillende rollen die vaders, moeders en grootouders erin spelen.

Dat kleuterkampen een stimulans zijn voor het gezins- of familieleven zal niemand beweren, maar groot kwaad moet men er ook niet in zoeken. Dat de kleuterkampen niet als vanzelfsprekend worden gezien, is op zich een goed teken: het toont aan dat heel wat mensen begaan zijn met het gezinsleven en bezorgd zijn als de natuurlijke rol van de ouders (en grootouders) aangetast wordt.

Het is wel eigenaardig dat die bezorgdheid opeens een pak kleiner lijkt, als het over andere problematieken gaat die gezins- of kindbedreigend zijn, zoals echtscheiding, psycho-pathologisering en fundamenteel ethische problemen als abortus. Zelden vindt men op de internetpagina's van de krant bij artikels over deze onderwerpen aanklachten die even heftig zijn als de aanklachten aan het adres van de ouders van 'kamp-kleuters'.

Even de proef op de som: vorige week verscheen in DS een artikel over tienerouders, waarin o.a. werd meegedeeld dat "over de afgelopen tien jaar het aantal bevallingen bij tieners relatief stabiel bleef, terwijl het aantal abortussen steeg." -- aantal reacties: 0. Grasduint men door oudere artikels die rechtstreeks of onrechtstreeks over abortus gaan, blijkt dit een constante... geen weerklank bij de lezers.

Over gedragsstoornissen wordt vrij weinig bericht. Begin juni verscheen er echter nog een artikel waarin de Christelijke Mutualiteit zich bezorgd toonde over het overdadig gebruik van rlatine -- 0 reacties.

Over echtscheidingsproblematiek wordt op twee manieren bericht, ofwel heel zakelijk, als het bijvoorbeeld over de hervorming van juridische procedures gaat -- aantal reacties bij een handvol artikels gedurende laatste maanden: 0 -- ofwel sensationeel, als het over BV's gaat zoals Yasmine of Morel, of in het kader van familiedrama's. Uit deze laatste soort van artikels wordt in de discussies wel opgepikt dat echtscheidingen veel leed kunnen veroorzaken, maar als keuze op zich wordt een echtscheiding niet in vraag gesteld.

Er is dus duidelijk een subjectieve gevoeligheid in de publieke opinie. Fundamentele ontwrichtingen worden als vanzelfsprekend aanvaard en op schertsproblemen worden overgereageerd. In zo'n intellectuele conjunctuur is het onmogelijk een open discussie op te starten over de problemen die de fundamenten van de Westerse cultuur aantasten: de nataliteit en de opvoeding.

De natuur van de mens is echter niet moeilijk te kennen. Ze geeft een duidelijk verschil aan tussen mannen en vrouwen, tussen kinderen en volwassenen. De biologische band tussen kinderen en ouders is onuitwisbaar. Dezelfde natuur omvat een hoge roeping, want de mens is tot het allerhoogste in staat en kan zichzelf blijven overtreffen, maar tegelijk is de natuur gekenmerkt door gebreken en door verscheidenheid. Al deze fundamentele kenmerken van de menselijke natuur, komen in de eerste plaats tot uiting in het gezin.

Inzoverre het gezin door beleidslieden niet wordt gedegradeerd tot een los samenlevingsverband van individuen, wordt er rond gezingsproblematiek slechts gesleuteld in de marges. Tijdskrediet en kinderopvang zijn mooi en ontlasten ontredderde ouders, al dan niet in ontwrichte gezinssituaties, maar vervangen niet de duurzame partnerband, de hechte familierelatie en de huismoeder waarop het gezinsleven in zijn natuurlijke orde kan stoelen. Echtscheiding, toediening van psychofarmaceutica en ethische rampen zoals abortus verdienen niet de term 'oplossing' voor problemen die veel dieper in het maatschappelijk weefsel wortelen. Ze krijgen die titel integendeel wel, omdat de werkelijke oplossingen teveel inbreuk maken op enkele nieuwe 'verworvenheden', die luisteren naar ronkende namen als 'gelijkheid', 'vrijheid', maar zeker niet minder 'welzijn' (lees: 'welstand'). Dit zijn echter niet de gelijknamige idealen van de Verlichting, maar een infantiele interpretatie ervan, die me doet denken aan een tafereel van kinderen die op een berg speelgoed zitten, en niet tot spelen komen, omdat ze het te druk hebben uit te maken of het speelgoed wel 'gelijk' verdeeld is en of elk wel 'vrij' zijn goesting kan doen en omdat ze eigenlijk alleen maar geinteresseerd zijn in het speelgoed waarmee de ander aan de slag is.

Hoe lang duurt het nog vooraleer we de dogma's kunnen doorbreken van de godsdienst die de menselijke natuur heeft geofferd op het altaar van deze regressieve interpretatie van de Verlichting?

Vic Mortelmans